به گزارش هفت چشمه به نقل از شبکه اطلاع رساني راه دانا؛ بکارگيري نيروهاي جوان و باانگيزه اين روزها در کشور بسيار احساس مي شود. استفاده درست و کارآمد از منابع انساني يکي از اصول و فنون مديريت است که درکشورمان با اينکه روي آن هم تاکيد فراوان شده، در عمل مورد توجه قرار نگرفته است. اين درحالي است که در کشورهايي که امروزه به قطب صنعتي و اقتصادي جهان تبديل شدهاند نيروي انساني به عنوان بازوي اصلي و مغز ايده پرداز بسيار حائز اهميت است.
رهبر انقلاب: جوانان راه حل کشورند نه مشکل
کشورهايي مانند چين و هند که از نيروي انساني زيادي برخورد هستند و تا چندي پيش اين موضوع به عنوان مشکل براي آنان به شمار ميآمد اين تهديد را به فرصت تبديل کردند و حالا با استفاده از نيروي انساني به قدرتهاي مهم اقتصادي جهان تبديل شدهاند که با کشورهايي مانند آمريکا و اتحاديه اروپا رقابت دارند.
اين موضوع همواره مورد تاکيد رهبر معظم انقلاب قرار گرفته اند. چندي پيش هم در اجتماع 100 هزار نفري بسيجيان در ورزشگاه آزادي حضرت آيت الله خامنه اي با انتقاد از کساني که نقش کاملاً تعيين کننده جوانان را در حال و آينده کشور مورد توجه قرار نميدهند، فرمودند: «اينگونه افراد مي خواهند جوانان را مشکل کشور وانمود کنند و يا آنها را به مشکل کشور تبديل کنند اما اينجانب با اعتقاد تأکيد مي کنم که جوانان راه حل کشورند نه مشکل کشور.»
رهبر انقلاب اسلامي با تأکيد بر اينکه راه پيشرفت کشور باز است اما اين راه همراه با موانع و فراز و نشيب هايي است که بايد آنها را پشت سر گذاشت، گفتند: «پيمودن مسير پيشرفت و برداشتن موانع اين مسير شرايطي دارد که گام اول آن، «درک و احساس وجود و حضور دشمن» است زيرا تا انسان حضور دشمن را حس نکند، سنگر و حفاظ و سلاح لازم تهيه نميکند.»
انتقاد از دولت پير و خسته و واکنش جهانگيري
اما واقعيات مديريتي کشور چه چيزي را بيان مي کند؟ در دولت گذشته انتقادات زيادي نسبت به سن و سال کابينه دولت يازدهم صورت مي گرفت و به کابينه دولت گذشته روحاني «دولت پير و خسته» گفته مي شد. موضوعي که با واکنش «اسحاق جهانگيري» معاون اول دولت روبرو شد.
جهانگيري در واکنش به پير و خسته بودن دولت يازدهم گفت: « کساني که ميگويند دولت يازدهم پير و خسته است بايد بدانند که خدا و قيامتي نيز هست و منظور از پير و خسته بودن چيست؟ تورم کشور از 40 درصد يک رقمي شده، اشتغال از صفر به 700 هزار نفر در سال رسيده است. پارس جنوبي توسعه يافته و برداشت ما از قطر پيشي گرفته، خريد تضميني گندم از 4 ميليون و 800 هزار تن سال 92 با قيمت هر کيلوگرم 800 تومان به 11.5 ميليون تن با قيمت 1270 تومان رسيده است به طوري که براي پرداخت پول گندمکاران 14.5هزار ميليارد تومان پرداخت شده است.»
جهانگيري درحالي از نسبت دادن پير و خسته به کابينه دولت يازدهم گلايهمند بود که ميانگين سني مديران طراز اول و ارشد دولت يازدهم رقم بالايي را نشان ميدهد و در اين دوران پيرترين عضو کابينه روحاني ۷۲ سال سن داشت.
در آن زمان ميانگين سني ۳۷ نفر از مديران ارشد دولت يازدهم عدد بالاي 60 سال را نشان مي داد که موضوع بسيار عجيبي بود و دولت يازدهم را به عنوان پيرترين دولت بعد از انقلاب معروف کرد.
مديران بي انگيزه آويزان کشور شدهاند
بعدها معاون رئيس جمهور در دولت دوازدهم با اينکه پيشتر از «پير و خسته» ناميدن دولت اتنقاد کرده بود، از خسته و بي انگيزه بودن همين مديران گلايه کرد و گفت: « متأسفانه برخي مديران بي انگيزه، آويزان کشور شده اند و نه تنها خود شجاعت کنار رفتن را ندارند بلکه هيچ فردي نيز شجاعت کنار زدن آنها را ندارد.»
واکنش منتقدان به صحبت هاي اين مقام بلندپايه دولتي اين بود که پس اين مديران بي انگيزه را چه کسي برکنار مي کند و از جهانگيري خواسته شد تا مي تواند لااقل سيستم اجرايي کشور را از وجود مديران به قول خودش آويزان و بي انگيزه و ريسک ناپذير در اين موقعيت حساس کشور پاک سازي کند. همچنين مطرح شد که اين مديران ناتوان و ناکارآمد از کجا آمده اند و تا چه وقت قرار است بر سر کار بمانند و «فرصت سوزي» کنند؟ از جهانگيري اين سئوال مطرح شد که اگر شما به عنوان بالاترين و عالي ترين مقام اجرايي کشور پس از رئيس جمهور توان شناسايي و برکناري مديران به قول خودتان «آويزان» و «بي انگيزه» و ريسک ناپذير را نداريد، پس از مديران رده هاي بعدي چه انتظاري مي توان داشت؟!
بعدها اين انتقادات از سوي رئيس جمهور هم مطرح شد. حسن روحاني در جمع مديران ارشد دولتي، ضمن انتقاد از مديراني که "روزه سکوت گرفتهاند" و "معلوم نيست از چه ميترسند"، گفته بود: «هر کس در پست مديريتي خود بايد بداند طبق قانون اساسي و وظيفه شرعي، داراي توانمندي بالايي است و بايد به وظيفه خود عمل کند و اگر ميترسد و از اخم اين و آن هراس دارد، بايد کنار برود. واجب نيست اين افراد تا پايان چهار سال بر صندلي خود بنشينند.»
سخنان روحاني از جمله درباره سياستهاي ارزي و لزوم ايستادگي مديران دولتي در برابر فشار، با واکنشهايي عمدتا انتقادي روبهرو شد. به گفته يک نماينده مجلس، تنها کسي که ميتواند "برخورد قاطع" کند، شخص رئيس جمهور است.
دهه شصتيها مشکل هستند يا فرصت؟!
بعدها اسحاق جهانگيري، در همايش روز جهاني آينده با اشاره به ابرچالش هاي موجود کشور گفت: «متولدين دهه 60 در هر مقطعي وارد شدند با مشکل مواجه شديم. از زمان ورود به دبستان تا دبيرستان و دانشگاه و الان هم بحث اشتغال و در آينده موضوع سالمندي آنها بايد مورد توجه جدي قرار گيرد.»
سخنان و ادبيات جهانگيري بلافاصله با واکنش کاربران شبکه هاي اجتماعي رو به رو شد. اينکه جهانگيري از فرصت نيروي کار به جاي اينکه به عنوان يک مدير بهره برداري و فرصتي براي ترقي و پيشرفت کشور تلقي آنرا مشکل عنوان ميکند، بسيار گلايه شد.
برخي بيان مي کردند که آقاي جهانگيري! کاش در زمان گفتن اين حرفها دستکم حرمت همکار خود را در کابينه حفظ مي کرديد. «محمدجواد آذري جهرمي» وزير دهه شصتي کابينه اعتدال که از قضاء پرتحرکترين وزير کابينهي کهنسال اعتدال است.
بعد از اين جار و جنجالها معاون اول رئيس جمهور با اشاره به صحبتهايش درباره دهه شصتي ها و حواشي آن، در توئيتر نوشت: «همه دهه شصتيها را مثل فرزندانم دوست دارم. جملهايي که از من منتشر شده تقطيع شده است، گفتم دهه شصتيها با ورود به هر مرحله از زندگي خود با مشکلاتي رو به رو شدند که ناشي از عدم آينده نگري مسئولان بود.»
جهانگيري: پول باشد ننه جان من نيز کار انجام ميدهد
بعد از تشديد مشکلات اقتصادي بخصوص با بالا رفتن قيمت سرسام آور دلار بسياري ترميم کابينه و روش مديريتي و تغيير و برکناري مديران بي انگيزه را به عنوان راه حل درست عنوان کردند. اين درحالي بود که پيشتر خود دولتمردان از مديران نالايق صحبت کرده بودند اما در اين جهت تلاش و تغييري از سوي دولت نديديم. حتي نمايندگان مجلس نيز به رئيس جمهور براي تغيير تيم مديريتي دولت نامه نوشتند و بعد از اينکه ديده شد که دولت در اين زمينه کاري نميکند، بهارستان نشينان خود دست به کار شدند و دو وزير اقتصاد و دارايي و کار را برکنار کردند. البته با برکناري اين وزراي مهم اقتصادي هم هنوز دولت جايگزيني براي آنان تعيين نکرده است. با اين اوصاف شاهد صحبت هاي جديدي از سوي جهانگيري در خصوص مديران و نحوه عملکرد آنان هستيم.
اخيرا معاون اول رئيس جمهور با بيان اينکه براي حل مشکلات تنها راه برطرف کردن آن مدير نيست گفت: «مديران با انگيزه بنبستها را ميشکنند و مدير بايد راهکار ايجاد کند وگرنه پول به اندازه کافي وجود داشته باشد ننه جان من هم ميتواند کار پيدا کند.»
جهانگيري گفت: «در شرايط فعلي عرصه براي زندگي مردم تنگ شده و فشارهاي اقتصادي زياد شده است. مديران بايد تصميمات خوبي بگيرند تا از اين شرايط بتوانيم با سربلندي عبور کنيم.»
قانون منع بکارگيري بازنشستگان در سمتهاي مديريتي کشور
قانون منع بکارگيري بازنشستگان توسط مجلس اصلاح و برخي از مديران نيز به آن افزوده شد. رئيس جمهوري در اواخر شهريورماه سال جاري قانون اصلاح قانون ممنوعيت بکارگيري بازنشستگان» را براي اجرا ابلاغ کرد.
در حالي که دولت بايستي در اين جهت خود اقدامات مقتضي را انجام دهد اما ديده مي شود که مديران بازنشسته سعي دارند که با لطايف الحيلي خود را در سمت شان ابقا کنند. اخيرا حتي خبري عجيب در اين زمينه در رسانهها منتشر شد که يکي از معاونين وزراء براي فرار از قانون حتي تصميم به دادن رشوه گرفته است.
در همين رابطه، «سيد احسان قاضيزاده هاشمي»، رئيس فراکسيون جوانان مجلس شوراي اسلامي با اشاره بر اينکه يکي از معاونين وزرا 600 ميليون به يک صندوق تامين اجتماعي داده تا سوابق خدمتياش را حذف کند، افزود: «با پاک کردن يک صندوق نميتوان قانون را دور زد و اينها قابل پيگيري است.»
اينکه اين شغل چقدر براي آقاي معاون سودمند بوده که حاضر است 600 ميليون تومان رشوه بدهد موضوعي است که از نوعي بده بستان و فساد مديريتي حکايت دارد.
اين قانون يکي از بارقههاي اميد براي چرخش مديران و جايگيري مديران نسل نو و جوان به جاي افراد پير و خستهاي است که در ميزهاي خود جاي خشک کرده اند و تصميمات آنان مشکلاتي براي کشور به وجود آورده است. با اين حال روند نوسازي سيستم مديريت کشور با استفاد از جوانان مستعد به کندي پيش مي رود و با ضرب و زور قانون در حال اجرا شدن است و اراده و تلاش زيادي براي اين موضوع ديده نمي شود.