به گزارش هفت چشمه به نقل از شبکه اطلاع رساني راه دانا؛ سيد عباس عراقچي رئيس ستاد پيگيري اجراي برجام و عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي امروز (يکشنبه) در سالگرد يک سالگي اجراي برجام در نشستي خبري در محل وزارت امور خارجه به تشريح دستاوردها و تحولات پس از برجام پرداخت و پس از آن به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
وي در اين نشست ياد امام خميني (ره) را گراميداشت و درگذشت آيتالله هاشمي رفسنجاني را تسليت گفت.
عراقچي عنوان کرد: امروز در سالگرد اجرايي شدن برجام هستيم و بعد از اين يک سال در موقعيتي هستيم که يک سال گذشته را ارزيابي داشته باشيم.
معاون وزير خارجه به مرور دستاوردها و مشکلاتي که بر سر راه بوده، پرداخت و افزود: انشاءالله اين مبنايي شود براي حرکت بهتر مجموعه کشور در فضاهايي که بعد از برجام براي کشور باز شده است.
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي با بيان اينکه برجام را در يک سال گذشته ميتوان از زواياي مختلف بررسي کرد، اظهار داشت: ميتوان از زاويه مسائل داخلي، سياست خارجي، برنامه هستهاي ايران، تحريمها و رفع تحريمها، بدعهدي آمريکاييها و ... به آن نگاه کرد.
وي به اختصار به اين موارد پرداخت و افزود: از منظر سياست داخلي، حيطه کاري بنده نيست و آنچه ميگذرد به جناح هاي سياسي داخل کشور مربوط ميشود. هر کدام برجام را براساس اهداف و منافع جناحي خود به شکلي نگاه و بررسي ميکنند، اشکالي ندارد و از ديد ما نشانگر بلوغ سياسي جامعه است. هر کدام دستورالعمل خودشان را دارند و به حيطه ما در وزارت خارجه مربوط نميشود.
*شاهد تصوير جديدي از ايراني هستيم
معاون وزير خارجه گفت: در حوزه سياست خارجي، کاملا مشهود است تفاوتي که موقعيت و تصوير جمهوري اسلامي ايران بعد از يک سال در دنيا دارد. تمام تصويرهاي غلطي که آمريکا و دشمنان ايران با سوء استفاده از برنامه هستهاي ايران ايجاد کرده و ايران را به عنوان تهديد و کشوري که به دنبال سلاح هستهاي است، تعريف کرده بودند، همه اينها در اثر برجام شکسته شده و در يک سال گذشته شاهد تصوير جديدي از ايراني هستيم که به عنوان يک تهديد عليه صلح و امنيت بينالمللي معرفي شده بود.
وي با اشاره به صدور شش قطعنامه فصل هفتمي توسط شوراي امنيت عليه ايران خاطرنشان کرد: قطعنامه فصل هفت زماني صادر ميشود که شوراي امنيت موضوعي را به عنوان تهديد عليه صلح و امنيت بينالملل معرفي کند و متاسفانه دشمنان ما توانسته بودند اين کار را انجام دهند.
عراقچي ادامه داد: همه اين قطعنامهها لغو شده، پيامدي به طور کامل بسته شده است و ايران از اتهامات مطرح شده، مبرا شد. همه زمينههايي که باعث ميشد به ايران اتهام بزنند اين زمينهها از بين رفته است، قطعنامههايي که ايران را تهديد ميشمرد از بين رفته است و الان جمهوري اسلامي ايران بعنوان يک بازيگر مشهود و قدرتمند در عرصه بينالمللي مورد شناسايي است.
وي افزود: در يک سال گذشته شاهد سفر هيأتهاي سياسي رده بالا در سطح سران کشورها بوديد و سفرهايي که رئيس جمهور و ساير مقامات به ديگر کشورها داشتند و نگاهي که نسبت به ايران نسبت به يک بازيگر وجود دارد.
عراقچي به نگاهي که به ايران در حال حاضر وجود دارد اشاره کرد و افزود: در قطعنامه اخير که در مورد سوريه صادر شد تفاوت بنيادين نسبت به نقش و حضور ايران را نشان ميداد. همان شوراي امنيتي که پيش از برجام ايران را بعنوان تهديدي عليه صلح و امنيت بينالمللي معرفي کرده بود، در قطعنامه خود نقش ايران را در سوريه به عنوان يک بازيگر مورد توجه قرار ميدهد.
وي افزود: شايد از ديد بسياري تحليلگران امر کاملا غيرممکني بود که ما به عنوان يک بازيگري که براي صلح و حل يک موضوع پيچيده بينالمللي کار ميکند، در سوريه شناخته شويم.
* برنامه هستهاي ايران سر جاي خودش است
معاون وزير خارجه به ارتقاي موقعيت سياسي جمهوري اسلامي ايران در جهان اشاره کرد و با بيان اينکه در اين زمينه حرف بسيار وجود دارد، اظهار داشت: نشانه آن اتهاماتي است که در آمريکا به اوباما و تيم ايشان زده ميشود که در يک معامله و توافق بزرگ بينالمللي، عرصه را باختهاند و جمهوري اسلامي ايران برنده اصلي توافق هستهاي را معرفي ميکنند و کانديدايي در انتخابات راي آورد که اوباما را متهم ميکرد به اينکه خطرناکترين و فاجعه بارترين توافق را در تاريخ آمريکا امضا کرده است.
عراقچي با بيان اينکه پس از برجام برنامه هستهاي ايران سر جاي خودش هست، اظهار داشت: برنامه هستهاي ايران از يک برنامه ممنوعه از ديد شوراي امنيت و جامعه بينالملل به يک برنامه کاملا مشروع تبديل شده است و کشورهاي جهان که شوراي امنيت پيش اين از آنها ميخواست که هر اقدامي که ميتوانند براي محدود کردن ايران و جلوگيري از گسترش برنامه هستهاي آن انجام دهند، تا آنجايي که ميگفت همه کشتيها و هواپيماهاي ايران را بايد تفتيش کنيد که مبادا قطعهاي و تجهيزاتي به سمت ايران برود که مربوط به برنامه هستهاي باشد، تا جايي که ميگفت نبايد به دانشجويان ايراني اجازه دهيد در رشتههاي مرتبط در کشورهايتان تحصيل کنند، همان شوراي امنيت الان برنامه هستهاي ايران را به عنوان برنامه مشروع شناسايي ميکند و به کشورها توصيه ميکند که وارد برنامههاي صلحآميز هستهاي شوند.
معاون وزير خارجه کشورمان ادامه داد: همانطور که ميدانيد ضميمه کاملا مفصل وجود دارد از همکاريهاي صلحآميزي که ميتواند با ايران صورت گيرد.
*برنامه هستهاي ايران الان يک برنامه مشروع است
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي در ادامه با بيان اينکه برنامه هستهاي ايران الان يک برنامه مشروع است و در مسير خود با قوت ادامه ميدهد، اظهار داشت: غني سازي ادامه دارد. تحقيق و توسعه در حوزه غني سازي ادامه دارد. کار ما روي ماشينهاي پيشرفته در حال انجام است. ماشينهاي پيشرفتهتري که الان در حال کار کردن و آزمايش شدن است در يک دوره زماني کاملا معقول به بهرهبرداري خواهد رسيد.
وي ادامه داد: ما در يک فاصله 10 تا 15 سال طبق برنامهاي که خودمان طراحي کرديم و به آژانس نيز ارائه داديم، به مرحله غني سازي صنعتي خواهيم رسيد. برنامهاي است که مصوب شوراي عالي امنيت ملي است و اين برنامه منطبق با برجام است و به مرحله غني سازي صنعتي خواهيم رسيد.
عراقچي درباره راکتور آب سنگين اراک نيز اظهار داشت: راکتور اراک در حال طراحي براي بازسازي است و راکتور بسيار پيشرفتهتري جايگزين ميشود، قراردادهاي مربوطه منعقد شده و طراحيها در حال انجام است و حرکت به صورت کاملا معقول و در يک برنامه زمانبندي حساب شده در حال انجام است.
وي با بيان اينکه همکاريهاي صلحآميز هستهاي با کشورهاي متعدد آغاز شده و در حال گسترش است، عنوان کرد: از ايران دعوت شده در پروژه بينالمللي گداخت هستهاي (ايتر) شرکت کند. براي ساخت نيروگاهها و تاسيسات هستهاي جديد مذاکرات در حال انجام است.
به گفته معاون وزير خارجه فضايي که در مقابل برنامه هستهاي ايران باز شده، قابل مقايسه با گذشته نيست.
* با بدعهديها و سياستهاي خصمانه مواجه بوديم
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي در ادامه به بحث تحريمها پرداخت و افزود: ما در طول يک سال گذشته در اجراي برجام با بدعهديها، تعللها، سياستهاي تاخيري و خصومت آميز از سوي آمريکاييها و برخي ديگر از کشورها مواجه بوديم و اين هم کاملا قابل انتظار بوده است. چيز ديگري نميشود از آمريکايي که در يک خصومت شناخته شده با ايران قرار دارد، انتظار داشت.
وي ادامه داد: همانطور که در طول مذاکرات ما با اين قبيل ترفندها و سياستهاي خصمانه مقابله ميکرديم و به همين دليل مذاکرات بيش از دو سال انجاميد، در اين مدت اخير نيز با اين بدعهديها و سياستهاي خصمانه مواجه بوديم.
معاون وزير خارجه تصريح کرد: هيچگاه ديد خوشبينانه نه در طول مذاکرات و نه بعد از آن به آمريکا و رفتارهاي آن وجود نداشت و بر عکس هر روز خصومت آنها عليه ملت ايران آشکار شده است که چگونه هر آنچه که در طول مذاکرات از دستشان برآمد براي کاهش منافع ايران انجام دادند و هر آنچه که بعد از مذاکرات از دستشان برميآمد براي ايجاد فضاي منفي و مخرب و براي اينکه سرمايهگذاران را از اقتصاد ايران دور کنند، خودشان و متحدانشان در منطقه به طور مشخص رژيم صهيونيستي هم هر چه از دستشان برميآمد انجام دادند.
وي گفت: يکي ديگر از دستاوردهاي ما اين است که در يک سال گذشته بر همه اين بدعهديها غلبه کرديم. هيچ گاه نبايد فراموش کنيم آمريکاييها هر آنچه از دستشان برآمد براي کند کردن حرکت ايران بعد از برجام و ايجاد موانع انجام دادند. مورد به مورد ميشود بررسي کرد که ما چگونه با اين بدعهديها مقابله کرديم و چگونه توانستيم گشايشهايي که بر اثر برجام بايد ايجاد ميشد را محقق کنيم.
*همه تحريمها و موانعي که بر سر راه اقتصاد ما بوده برداشته شده است
رئيس ستاد پيگيري اجراي برجام به تحريمها اشاره و پرسيد: با وجود همه اين بدصداييها و خصومتهايي که آمريکاييها و برخي از کشورها در منطقه نشان دادند، برجام چه کاري را انجام داد؟
وي ادامه داد: اول بايد بپرسيم برجام چه کاري را بايد انجام ميداد؟ آنچه که از برجام توقع ميرفت و بايد برود اين است که موانعي را که در اثر تحريمها توسط شوراي امنيت و غربيها بر سر راه اقتصاد ايران گذاشته شده، بردارد.
عراقچي افزود: سؤال اين است که آيا اين تحريمها برداشته شده؟ ميشود پاسخ مثبت داد. همه تحريمها و موانعي که بر سر راه اقتصاد ما بوده برداشته شده است. بعنوان مثال قرار بوده برجام مانع خريد هواپيما را از سر راه بردارد. آيا اين کار صورت گرفته است؟ پاسخ مثبت است. ما مانعي بعنوان تحريم براي خريد هواپيماي خارجي نداريم.
وي گفت: اينکه دولت هواپيما کم يا زياد خريده يا از اين شرکت بايد ميخريدند، به مراحل بعد از برجام و سياستهاي دولت مربوط ميشود. برجام کار خودش را در اين حوزه انجام داده است.
معاون وزير خارجه ادامه داد: آيا موانع بر سر راه صادرات نفت ايران برداشته شده؟ که پاسخ مثبت است. نفت ما الان بدون مانع صادر ميشود، اما اينکه نفت کم يا زياد صادر ميشود، بحث ديگري است.
وي گفت: آيا در اينکه اين موانع برداشته شود و برجام کارش را انجام دهد، آمريکاييها و غربيها همکاري کامل کردند، پاسخ منفي است. آنها تا توانستند مانع ايجاد کرده و سنگ اندازي کردند و ما با همه سنگاندازيها نيز مقابله کرديم و يکي يکي آنها را مجبور کرديم که بر سر عهد و تعهدات خودشان برگردند.
معاون وزير خارجه تصريح کرد: هيچکس نبايد گشايشهايي که بر اثر برجام و برداشته شدن تحريمها در کشور ايجاد شده را ناشي از لطف کسي در خارج، آمريکاييها و غربيها بداند. آنها امتيازاتي که در برجام مجبور شدند بدهند و بعد از اجرايي شدن برجام همه تلاششان را کردند امتيازات و بهرهبرداريهاي ايران را به حداقل برسانند که ما نگذاشتيم و موفق نشدند.
وي گفت: خيلي جاها فضا را تخريب کنند و خيلي جاها موانع ديگر به آنها کمک کرد که فضا را تخريب کنند، اما عليرغم همه اينها ما يکي يکي موانع را برطرف کرده و سعي کرديم برطرف کنيم.
عراقچي اضافه کرد: هيچ نهاد، دستگاه و وزارتخانهاي در کشور نيست که الان به ما گزارش کند که مانعي بر سر راهش وجود دارد که بايد اين مانع توسط برجام برداشته شود و برداشته نشده است. ما چنين گزارشي را نداريم.
وي با طرح اين سؤال که آيا غربيها اجازه دادند اين کار به راحتي صورت گيرد؟ پاسخ داد: خير؛ تمام تلاششان را انجام دادند ولي ما مقابله کرديم.
عراقچي دوباره با طرح اين سوال که آيا برداشته شدن تحريمها و موانع از سر راه اقتصاد ايران، اثراتش را بر اقتصاد ايران نشان داده، پاسخ داد: کم و بيش، بسته به همت و پشتکار دستگاههايي است که متصدي بودند.
معاون وزير خارجه افزود: برجام کار خودش را کرده است. اينکه آيا سياستهاي دولت چه زماني به ثمر ميرسد و آيا برکات آن را مردم در زندگي خود احساس ميکنند؟ بله به تدريج خودش را نشان خواهد داد. متصدي آن دولت است و سياستهايي که بايد به تدريج خودش را نشان دهد. آمارها و ارقامي که وجود دارد در برخي جاها مويد رشد اقتصادي است و برخي جاها مويد اين است که ضعفهايي وجود دارد.
وي با بيان اينکه دولت مسير طبيعي خود را طي ميکند، اظهار داشت: موانعي که بر سر راه بوده و برجام بايد برميداشته، برداشته است.
عراقچي با بيان اينکه موانع ديگري هنوز وجود دارد که مربوط به برجام نيست و مربوط به تحريمهاي ديگر و بعضي از شرايط خاص است، هنوز وجود دارد، عنوان کرد: اينگونه نيست که اقتصاد ما بدون مانع پيش ميرود.
به گزارش فارس، عراقچي گفت: آمريکاييها و غربيها از هر آنچه در توانشان براي دشمني با مردم ايران داشتند، کوتاهي نکردند.
*توليد نفت ما در سطح مطلوبي است
وي در ادامه گزارشي از وضعيت تحريمها پرداخت و با بيان اينکه تحريمها در سه حوزه کليدي در ايران وجود داشت، اين حوزهها را شامل «حوزه انرژي، نفت و گاز و محصولات پتروشيمي»، «حوزه حمل و نقل» و «حوزه مالي و بانکي»، برشمرد و افزود: در حوزههاي ديگر مثل کشاورزي، علوم و ... تحريمهايي داشتيم ولي تاثيرات آنها کمتر بود.
عراقچي افزود: در حوزه نفت و گاز و انرژي ميتوان با قاطعيت گفت که حوزه به حالت عادي برگشته، توليد نفت ما در سطح مطلوبي است. فروش نفت ما که زير يک ميليون بشکه متوقف شده بود و قرار بود به صفر برسد و به خاطر توافق ژنو در يک ميليون بشکه متوقف شد و بعد از برجام مانع صادرات نفت برداشته شد، الان به حدود دو ميليون بشکه برگشته است.
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي گفت: در صادرات و بيمه نفتکشها و در هيچ حوزهاي نيست که از وزارت نفت شکايتي دريافت کرده باشيم. الحمدالله وزارت نفت تلاش زيادي را صورت دادند و قراردادهاي نفتي آماده شده است.
*درآمدهاي ناشي از فروش نفت هم کاملا قابل وصول است
معاون وزير خارجه افزود: درآمدهاي ناشي از فروش نفت هم کاملا قابل وصول است. برخي منتقدان ميگويند نفت صادر ميشود، ولي پولش برنميگردد. ما با وزارت نفت و بانک مرکزي در تماس هستيم، درآمدهاي نفتي کاملا به اقتصاد ايران برگشته و قابل دسترسي است.
وي گفت: شايد يک نشانهاي که شاهد ورود درآمدهاي نفتي به کشور رشد اقتصادي است که رئيس جمهور اخيرا عنوان کردند که به رشد 7.4 درصد رسيدهايم. کساني که انتقاد ميکردند و نسبت به اين عدد بحث داشتند ميگفتند اگر اين عدد بزرگ است به خاطر بزرگي رشد در حوزه انرژي است.
عراقچي خاطرنشان کرد: در همه بحثها يک نکته مشهود است که همه قبول دارند پول نفت به اقتصاد کشور برگشته است.
عضو تيم مذاکره کننده هستهاي ادامه داد: ما در حوزه انرژي مشکلي نداريم. در طول يک سال گذشته مشکلاتي بوده که يک به يک رفع شده و در اين حوزه سنگ اندازيهايي توسط آمريکا بوده که يک به يک رفع شده است.
وي با بيان اينکه صادرات پتروشيمي ما افزايش يافته، عنوان کرد: بيش از 30 درصد افزايش داشته است.
* مشکلي در حوزه حمل و نقل نيست/بيمه نفتکشها حل شد
معاون وزير خارجه خاطرنشان کرد: در حوزه حمل و نقل و در حوزه کشتيراني الحمدالله بدون مشکل کار ميکنند. مشکل بيمه کشتيها، پرچم، کلاس و دسترسي به بنادر همه حل شده و هيچ مشکلي در عرصه کشتيراني نداريم و علاوه بر آن مشکل بيمه نفتکشها نيز حل شد.
، سيد عباس عراقچي در ادامه اين نشست خبري با بيان اينکه شرکت ملي نفتکش نهادي کليدي در انتقال نفت ايران بود که با مشکل بيمهها در زمان تحريم مواجه بودند، اظهار داشت: امروز اين مشکل حل شده است و نفتکشهاي ما پوشش بيمهاي بينالمللي دريافت ميکنند.
عراقچي در ادامه در حوزه هوايي عنوان کرد: موانع خريد و فروش هواپيما بين ايران و کشورهاي ديگر به ويژه توليدکنندگان اصلي از بين رفته است و اولين هواپيما نيز وارد ايران شد. در حوزه هواپيمايي يک قرارداد 10 ساله معتبري بسته شد و امروز هواپيماهاي ما در تمامي فرودگاهها به جز چند کشور سوختگيري ميکنند که موانع موجود براي آن چند کشور نيز در حال حل شدن است.
وي افزود: در دو حوزه ريلي سرمايهگذاريهايي که صورت ميگيرد، قابل توجه است و در دو حوزه کليدي حمل و نقل و انرژي گشايشهاي ايجاد شده به صورت کامل است و برجام موانع را برداشته است. البته اين کار به آساني انجام نشده و در طول يک سال گذشته زحمت زيادي صورت گرفته که سنگهايي که سعي ميکردند بر سر راه بيندازند برداشته شود.
* شرايط بانکهاي ما به حالت عادي و نرمال برنگشته
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي در ادامه به رفع تحريمها در حوزه مالي و بانکي اشاره کرد و افزود: در اين حوزه هنوز شرايط بانکهاي ما به حالت عادي و نرمال برنگشته است.
وي توضيح داد: علتهاي متعددي براي اين موضوع وجود دارد که تقريباً هيچ کدام به مسائل برجام مربوط نيست. موانع ديگري هست که مهمترين مانع تحريمهاي اوليه آمريکا است که کماکان وجود دارد و بعد از انقلاب و حادثه گروگانگيري اعمال شده و ربطي به موضوع هستهاي نداشته است.
عراقچي با بيان اينکه در برجام هم به اين تحريمها پرداخته نشده و ما هم هيچگاه نگفتيم که بعد از برجام همه تحريمها برداشته خواهد شد، افزود: هميشه گفته بوديم تحريمهاي مرتبط با هستهاي. چون موضوع مذاکرات برجام، موضوع هستهاي بود. ما هيچ چيزي را فراتر از هستهاي مذاکره نکرديم و به همين خاطر هيچ تحريمي که مرتبط با هستهاي نباشد، برداشته نشده است.
وي اضافه کرد: تحريمهاي اوليه آمريکا سرجايش است و اين تحريمها به ما اجازه استفاده از سيستم مالي آمريکا و دلار را نميدهد. اين مشکلاتي را ايجاد ميکند چون بسياري از کشورهاي دنيا ارزشان را با دلار بستهاند. اين موانع را تا حدود زيادي در يک سال گذشته سعي کرديم حل کنيم. بانک مرکزي سعي کرده راههاي جايگزين را پيدا کند. راههاي جايگزين الا ماشاءالله وجود دارد. راههاي قانوني کاملا مشروع وجود دارد که از سيستم مالي آمريکا استفاده نکرد و از سيستم يورو، ين و ... استفاده کرد.
عراقچي گفت: مهم اين است که در هر موضوعي بايد مسير قانوني خود پيدا شود. همانطور که در رابطه با قرارداد ايرباس و بوئينگ کانال بانکي خاص خودش ايجاد شد. همچنين در رابطه با قرارداد پژو که حدود 600 ميليون يورو است، مسير مالي و بانکي ايجاد شد.
وي ادامه داد: مسيرهاي بانکي با توجه به مشکلات ناشي از تحريمهاي اوليه است يک به يک بررسي و باز ميشود، ولي مشکل کماکان باعث شده که حالت ما به حالت عادي و اوليه برنگردد. موانع ديگري از جمله قوانين پولشويي، مقابله با منابع مالي تروريستها از جمله داعش و القاعده و استفاده آنها از سيستمهاي مالي باعث شده در 10 سال گذشته قواعد انضباطي پيچيدهاي وضع شود و بانکهاي ما به خاطر تحريمها از اين فضا دور بودند، اما به تدريج در حال به روز شدن هستند.
عراقچي گفت: دوستان بانکي مطرح ميکنند اگرچه مشکلات مالي دارند و مشکلات بانکي هنوز هست، اما در هيچ کجا در بنبست نيستيم. براي هر جايي راهي وجود دارد. گشايشها دارد صورت ميگيرد.
وي خاطرنشان کرد: حتما سرعتي که انتظار داشتيم در اينجا نيست و حتما موانعي که غربيها و آمريکاييها در سر راه قرار دادند، از جاهاي ديگر بيشتر بوده است و البته کار و مقابله ما هم سختتر بوده است.
عراقچي در يک جمع بندي گفت: گشايشهايي که برجام بايد ايجاد ميکرد، ايجاد کرده است و موانع البته هنوز وجود دارد. فکر ميکنم در مجموع حوزه بانکي و مالي در وضعيت خوبي قرار دارد.
*گزارش سه ماهه را امروز به کميسيون امنيت ميدهيم
وي گفت که گزارش وزارت خارجه به کميسيون امنيت ملي درباره روند اجراي برجام که به صورت مشروح است امروز تقديم کميسيون ميشود و افزود: هيچ موردي در برجام وجود ندارد و همه به اطلاع مردم خواهد رسيد.
*کسي لطفي نکرده است
معاون وزير خارجه افزود: برجام در مجموع در يک سال گذشته خوب حرکت کرده و وضعيت خوبي براي کشور ايجاد کرده و گشايشهاي خوبي ايجاد کرده، ولي اين دليلي نيست که فکر کنيم کسي در اين وسط لطفي کرده است، نه آمريکا و نه کشورهاي اروپايي نه تنها هيچ منتي بر ما ندارند، بلکه برعکس ما از آنها به خاطر مشکلات و سنگاندازيهايي که در مسير راه ايجاد کردند و گشايشها را کندتر کردند، طلبکار هستيم. البته با تک تک آنها مقابله شده و الان ميتوانيم بگوييم در وضعيت خوبي هستيم.
عراقچي در ادامه اين نشست به پرسشهاي خبرنگاران پاسخ داد.
*مذاکرهاي با آمريکاييها در خصوص برجام و حتي آينده برجام نداريم
وي در پاسخ به سؤالي درباره جزييات مذاکرات اخير در وين با آمريکاييها و تضمين دولت کنوني آمريکا براي حيات برجام، تصريح کرد: ما جز بعضي از مسائل فني مربوط به اجراي برجام، مذاکرهاي با آمريکاييهايي نداريم و مذاکرات مدتهاست که متوقف شده است.
عراقچي در عين حال گفت: اگر جايي مربوط به اجراي برجام مثل تبادلات بانکي و سؤالات و بحثهايي که وجود دارد، پيگيري ميکنيم، ولي مذاکرهاي با آمريکاييها در خصوص برجام و حتي آينده برجام نداريم.
وي افزود: روز دوشنبه قبل از کميسيون مشترک مذاکره دوجانبهاي با آمريکا در خصوص نقض برجام در موضوع تمديد قانون آيسا داشتيم که آن هم مکانيسمي بود که براساس برجام بايد طي ميشد.
معاون وزير خارجه برجام را يک تعهد بينالمللي براي کشورهايي که به آن ملحق شدهاند، برشمرد و افزود: برجام يک توافق دوجانبه بين ما و آمريکا يا ما و هيچ کشور ديگري نبوده است. يک توافق چندجانبه بوده، بين ايران و شش کشور و اتحاديه اروپا که به عنوان هماهنگ کننده مذاکرات و پايه مذاکرات بوده و تعهدي که وجود دارد، در اصل يک تعهد بينالمللي است.
عراقچي خاطرنشان کرد: اينکه رئيس جمهور بعدي آمريکا يا هر رئيس جمهوري از اين کشورها و بطور مشخص رئيس جمهور بعدي آمريکا تصميم بگيرد برجام را کنار بگذارد تصميم خودش است، اما بايد پاي تبعاتش هم بايستد.
*درباره برجام مذاکره مجددي نخواهيم داشت/برجام را پاره کنند آتش ميزنيم
وي تصريح کرد: ما در مورد برجام مذاکره مجدد نخواهيم داشت. برجام يک موضوع خاتمه يافته است. اگر آقاي ترامپ تصميم دارد که برجام را به تعبير خودش پاره کند، اين انتخاب ايشان است و عکسالعمل ما هم کاملا روشن است و قبلا هم اشاره شده است.
معاون وزير خارجه تأکيد کرد: اگربرجام را پاره کنند، اين طرف آتش خواهد زد. به اين معني که هيچ مذاکره مجدد و ديگري در کار نخواهد بود و برجام به هيچ وجه براي مذاکره باز نخواهد شد و بايد به همين که هست پايبند بود.
عراقچي در ادامه با بيان اينکه اخيرا خيلي از مخالفان برجام به ترامپ توصيه ميکنند که برجام را نگهدار اما با اجراي سختگيرانه و گذاشتن تحريمهاي جديدتر شرايط را به گونهاي کن که ايرانيها خودشان از برجام خارج شوند، اظهار داشت: مسلما مفهومي به عنوان اجراي سختگيرانه برجام قائل نيستيم. آنچه در برجام آمده اجراي همراه با حسن نيت است.
وي با بيان اينکه در برجام صراحتا ذکر شده که کشورهاي 1+5 و ايران متعهد ميشوند که برجام را با حسن نيت و در فضاي سازنده اجرا کنند و از هر اقدامي که خلاف متن و روح برجام باشد خودداري کنند، افزود: کشورها متعهد ميشوند که از هر اقدامي که اجراي موفقيت آميز برجام را خدشهدار ميکند جلوگيري کنند و اين ها جز تعهداتشان است و جزو اميال و آرزوها نيست.
* اينکه ترامپ بين برجام و غير برجام ميخواهد انتخاب کند، به خودش مربوط است
رئيس ستاد پيگيري اجراي برجام خاطرنشان کرد: بنابراين جز تعهدات آمريکاست که برجام را در فضاي ناشي از حسننيت اجرا کند نه در فضاي سختگيرانه و اگر به اين سمت بروند از ديد ما به عنوان حرکت در خلاف برجام تلقي خواهد شد.
عراقچي ادامه داد: اينکه آقاي ترامپ چه در بدو شروع به کار و چه بعد از مدتي بين برجام و غير برجام ميخواهد انتخاب کند، به خودش مربوط است؛ هر کدام را انتخاب کند تبعاتش را خواهد ديد. ولي اينکه بخواهند برجام را به شکلي اجرا کنند که فضاي سازنده لازم براي اجراي برجام وجود نداشته باشد، اين يک حرکتي در جهت خلاف و نقض برجام است.
عراقچي در ادامه با بيان اينکه من به عنوان تيم مذاکره کننده هستهاي عرض ميکنم که مذاکرات هستهاي ما با آمريکا تمام شده است، افزود: ما ديگر مذاکرهاي بيشتر از اين با آمريکاييها در موضوع هستهاي نداريم.
وي با يادآوري اين نکته که در حوزه اجراي برجام ممکن است گفتوگو کنيم، افزود: يک جايي که تعهداتشان را انجام نميدهند ممکن است در سطح فني گفتوگو کنيم؛ ولي مذاکره سياسي تمام شده است و ما نه با دولت فعلي و نه با دولت آينده آمريکا وارد مذاکره سياسي در مورد برجام نشده و نخواهيم شد. مگر اينکه دستورات بخواهد تغييري کند که فعلا چشماندازي نداريم.
*از ديد ما برجام تمام شده است
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي تصريح کرد: از ديد ما برجام تمام شده است و موانعي هم که در سر راه اقتصاد است را برداشتيم و ما بايد فقط مراقب سنگ اندازيها باشيم و نگذاريم که برجام را خدشه دار کنند که از ديد ما تحمل نخواهد شد و مذاکرهاي هم با کسي نداريم و تعهداتي در برجام قبول کردهاند و بايد اجرا کنند.
* هيچ اعتمادي به آمريکاييها نداشتيم
خبرنگار ديگري در پاسخ به سؤال ديگري درباره آينده برجام اظهار داشت: ما هيچ اعتمادي به آمريکاييها نداشتيم و در برجام ذکر شده است که برجام بايد در فضاي حسن نيت انجام شود.
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي عنوان کرد: خيليها در آمريکا برجام را يک توافق نامطلوب ميدانند و کماکان معتقدند سياست آمريکا بايد سياست غنيسازي صفر باشد، همان سياستي که سالها آمريکا دنبال کرد و بالاخره کوتاه آمد. اين بايد در تاريخ ثبت شود به عنوان نبرد بزرگ ارادهها بين ايران و آمريکا، آنها ميگفتند سياست غني سازي صفر و ما ميگفتيم يک روز غنيسازي را تعليق نميکنيم و تاريخ قضاوت خواهد کرد که چه کسي در اين نبرد بزرگ پيروز شد و چه کسي غنيسازي خود را تحميل کرد و چه کسي سياست غني سازي صفر را کنار گذاشت و همه قطعنامه هاي شوراي امنيت را بدون اينکه يک روز اجرا شود، لغو کرد.
وي افزود: اين باعث شده الان دولت اوباما زير فشار و انتقاد باشد. حرکت خردمندانه جمهوري اسلامي ايران در طول مذاکرات برجام يا بعد از برجام و بسته شدن پيامدي و کنار رفتن همه اتهامات نسبت به ايران، شرايطي را ايجاد کرد که ديگر نميتوانند با ايران مثل سابق برخورد کنند.
عراقچي با اشاره به مواضع وزراي دفاع و خارجه آمريکا عنوان کرد: وزير خارجه آمريکا عنوان کرده که ما بايد يک بررسي کاملي در آمريکا در اين زمينه داشته باشيم.
* آمادگي براي همه شرايط را داريم/دولت جديد آمريکا قادر به کنار گذاشتن برجام نيست
وي تصريح کرد: ما اصلا بازبيني برجام نداريم. از ديد ما برجام يک واقعيت تثبيت شده است و برداشت بسياري از تحليلگران اين است که دولت جديد آمريکا قادر به کنار گذاشتن برجام نيست. ولي اگر چنين تصميمي بگيرند بنده با ضرس قاطع ميگويم که ما آمادگي براي همه شرايط را داريم. هم برنامه هستهاي ما کاملا برگشت پذير هست، طبق مصوبه مجلس آمادگي کامل وجود دارد تا در دوره زماني که مجلس مشخص کرده، برنامه ما بلافاصله به بعضي از نقاطي که قبلا قرار داشت، برگردد.
عراقچي اضافه کرد: در حوزه تحريمها به دست وضع ايران فرق کرده، گشايش و روابطي ايجاد شده است. ديگر کسي نميتواند ايران را بعنوان تهديد معرفي کند و کسي نميتواند بگويد ايران به دنبال اهداف پنهان است.
معاون وزير خارجه گفت: آژانس بينالمللي انرژي اتمي حقانيت جمهوري اسلامي ايران را اثبات کرد و کاملا اوضاع فرق کرده است. فکر نميکنم کسي بتواند ايران که هر روز قويتر از روز قبل که قدرتمندتر از گذشته به حرکت خود ادامه ميدهد و يک بازيگر اصلي در منطقه است را تهديد بداند.
*تمديد آيسا نقض برجام است
عراقچي در پاسخ به سؤال خبرنگار ديگري در خصوص تمديد آيسا و نقض برجام، اظهار داشت: بحث آيسا بحث مفصل و گستردهاي است، من چند نکته مقدماتي در ابتدا عرض کنم، قانون آيسا که معروف به داماتو است در سال 1996 وضع شده و به بهانه حمايت ايران از تروريسم، بحث حقوق بشر و تلاش ايران براي دستيابي به سلاحهاي کشتار جمعي وضع شد. در آن زمان بحران هستهاي ايران شروع نشده بود. موضوع هستهاي از سال 2006 حاد و داغ شد.
معاون وزير خارجه اضافه کرد: آمريکاييها در طول مذاکره معتقد بودند که آيسا تحريم هستهاي نيست و يکي از چالشهاي بزرگ ما در مذاکرات که اصلا گفته نشده نيز همين موضوع بود که هيأت آمريکايي و 1+5 را متقاعد کنيم که آيسا يک تحريم هستهاي است.
وي توضيح داد: چون يکي از دلايل گذاشته شدن آن اشاره شود به تلاش ايران براي دستيابي به سلاحهاي کشتار جمعي از جمله هستهاي و چون اين دليل در متن کامل آيسا ذکر شده يک تحريم هستهاي است و اين يکي از کارهاي بزرگ است که آيسا به عنوان تحريم هستهاي در برجام شناخته شد، برخي بحث ميکنند که تحريم داماتو مربوط به گذشته است. ما اين قانون را در برجام به عنوان تحريم هستهاي جا انداختيم و رئيسجمهوري آمريکا موظف شد که اين قانون را بلااثر و متوقف کند.
عراقچي افزود: در مذاکرات بحث ديگري که با تيم آمريکايي داشتيم اين بود که چون قانون زماندار است و در پايان ٢٠١٦ پايان ميپذيرد، تمديد کردنش هم به معني تحريم جديد است و از نظر ما نقض برجام است و در برجام آمده است که تحريمهايي که لغو شده نبايد دوباره وضع شوند. ما همان زمان گفتيم که تمديد اين قانون، نقض برجام است، اما تمديد قانون دست کنگره آمريکا است و سياست ما در برجام اين بود که هيچ چيز به کنگره موکول نشود و اختيار هيچ چيز را در برجام به دست کنگره ندهيم.
معاون وزير خارجه گفت: در کنگرهاي که نتانياهو حق وتو دارد نبايد اختيار را دست کنگره داد. با اين حال ما از روز اول در مذاکرات موضع گرفيتم. در تمام کميسيونهاي مشترک و ملاقاتهاي دوجانبه تاکيد کرديم که تمديد آيسا از نظر ما نقض برجام است، آمريکاييها ميگفتند که تاريخ انقضا تمديد ميشود و يک اختلاف تفسيري و حقوقي داشتيم.
عراقچي تصريح کرد: موضع ما هميشه اين بوده و رسما هم در مجلس توسط وزير امور خارجه اعلام شد و بعد از آنکه چنين (تمديد) کردند توسط همه مقامات کشور از جمله رئيس جمهور و ساير مقامات واکنش نشان داده شد و اين وحدت نظر در ايران وجود داشت.
*وحدت نظر بين 1+5 وجود ندارد
وي با بيان اينکه اين وحدت نظر در بين ١+٥ وجود ندارد، اظهار داشت: آمريکاييها معتقدند نقض نيست و ١+٥ و حتي روسيه و چين هم بر اين اعتقادند که تمديد آيسا نقض نيست.
رئيس ستاد پيگيري اجراي برجام توضيح داد: اعتقاد آنها اين بود که اين قانون وجود دارد، ولي به خاطر برجام اجرا نميشود و وقتي تمديد شود هست ولي اجرا نميشود کما اينکه بلافاصله بعد از تحريم آقاي کري دستور بلااثر شدن آن را صادر کرد. البته همه متفق القول هستند که اگر آمريکا آيسا را اجرا کند نقض است.
وي با اشاره به ارسال نامه ظريف به موگريني و تشکيل هيأت نظارت بر اجراي برجام و دو دستورالعملي که رئيس جمهور به صالحي و ظريف محول کرد، اظهار داشت: دو واکنش به تصويب رسيد که يکي از آنها اين بود که با تشکيل کميسيون مشترک موضع سياسي ما که تمديد آيسا نقض برجام است ثبت شود که اين اتفاق افتاد و نگراني ايران جدي گرفته شد و همه کميسيون مشترک هم اين را تاييد کردند که اگر اجرا شود نقض برجام است.
معاون وزير خارجه اضافه کرد: در برجام دو نوع نقض وجود دارد که يکي نقض است و ديگري نقض فاحش. هر نقضي منجر به از بين رفتن برجام نميشود، کما اينکه آژانس در آخرين گزارش خود اعلام کرد که ذخاير آب سنگين ايران از ١٣٠ تن 130 تن و 100 کيلو شده است که اين موضوع بلافاصله با فروش آب سنگين اين قضيه جبران شد. اما اين هم نقض بود ولي نقض فاحش نبود که باعث بر هم خوردن برجام شود.
عراقچي تاکيد کرد: اينکه تمديد آيسا همراه با عدم اجرايي شدن آن نقض يا نقض فاحش است را هيات نظارت بايد تشخيص دهد و هيات نظارت نظرش را اعلام کرد و دو عکس العمل را پيشنهاد کردند که اعلام شد. يکي موضوع پيشرانهاي هستهاي بود و ديگري ثبت موضع سياسي ما در کميسيون مشترک برجام که تمديد آيسا نقض برجام است، بود.
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي گفت: نکته ديگر درباره بند ٣٦ و ٣٧ برجام است که برخي به آن اشاره ميکنند که اگر ما به کميسيون مشترک شکايت کنيم در هر حالتي تحريمها برميگردد. اين بحث را در زماني که برجام در مجلس بررسي ميشد به تفصيل مورد بحث قرار داديم و من توضيح دادم.
وي توضيح داد: اگر کشوري از طرفهاي مقابل يا يکي از آنها شاکي باشد که وظايف خود را انجام نداده، اين مکانيسم را فعال ميکند. نکتهاي که بايد دقت کرد اين است که وقتي به کميسيون مشترک ميرسد، اگر کشور مربوطه نتيجه نگيرد و اگر آن کشور ايران باشد ما تغيير مسير نميدهيم و اينجا مسير جدا ميشود و ما ديگر به شوراي امنيت مراجعه نميکنيم، طرف مقابل بايد به شوراي امنيت برود. در پاراگراف ٣٦ آمده است که اگر کشور شاکي راضي نشود يا تعهدات خود را به صورت جزيي و کلي متوقف ميکند يا ميرود شوراي امنيت. براي ما رفتن به شوراي امنيت معني ندارد. قرار نيست ما شوراي امنيت برويم. زماني که در وين از من در اين باره سؤال کردند که از اين جا به بعد شوراي امنيت ميرويد گفتم نه. چون معني ندارد به شوراي امنيتي برويم و از کساني شکايت کنيم که خودشان شاکي هستند.
عراقچي گفت: ما بر اساس بند ٣٦ تصميم ميگيريم که چه انجام دهيم و رفتن به شوراي امنيت اتفاق هم نخواهد افتاد.
* برجام الگوي هيچ موضوع ديگري نيست
خبرنگاري از عراقچي پرسيد که آيا برجام ميتواند به عنوان الگويي در موضوعات منطقه اي و بينالمللي به کار گرفته شود با بيان اينکه برجام الگوي هيچ موضوع ديگري نيست و برجام توافقي بين ايران و 1+5 بود که در موضوع هستهاي انجام شد، گفت: برجام داراي ويژگيهاي خاص خود است. اما رويکردهايي که در مذاکرات هستهاي و نيز توافق به کار گرفته شد ممکن است در مسائل مختلف مورد استفاده قرار گيرد.
* کار در اراک خوب پيش ميرود/مردم نمره بايد بدهند
معاون وزير خارجه کشورمان در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره نمرهاي که پس از يک سال از اجراي برجام به برجام ميدهيد؟ گفت: اين نمره را مردم بايد بدهند.
عراقچي در پاسخ به سؤال ديگر خبرنگار فارس درباره اينکه چينيها در يکي از قراردادهاي بازطراحي راکتور اراک قيمتي بالاتر از حد معمول مطرح کردهاند و آيا در نشست کميسيون مشترک برجام در وين در اين زمينه گفتوگو کرديد؟ گفت: من کاري به ماهيت و جزئيات مذاکرات مربوط به بازطراحي بين چين و سازمان انرژي اتمي ندارم، اما پيام اين موضوع آن است که همکاري ما با چين و بقيه کشورهاي 1+5 در مدرنيزه کردن راکتور اراک آنقدر خوب پيش رفته است که الان دعوا بر سر قيمت است و نشان ميدهد کارها خوب پيش ميرود. دوستان در سازمان انرژي اتمي مذاکرات خوبي داشتند و خيلي از موانع رفع شده است.
وي پروژه مدرنيزه شدن اراک را پروژهاي متعلق به ايران و مجري آن را ايران خواند و افزود: آنچه به 1+5 مربوط ميشود تامين گواهينامههاي بينالمللي مبني بر صحت اين راکتور و نيز تامين تجهيزات و مشاورهها در اين زمينه است. قراردادي که سخنگوي سازمان انرژي اتمي عنوان کرد بر سر قيمت با چينيها در حال چانهزني هستيم، قرارداد مشاورهاي است.
معاون وزير خارجه با بيان اينکه موانع بر سر قيمت و ... است، عنوان کرد: کار اراک خوب دارد پيش ميرود.
*تصميمگيري با هيأت نظارت است
وي در پاسخ به سؤال ديگري هم گفت که در بيانيه پاياني نشست کميسيون مشترک و در متن بيانيه نيز اشاره شده که اين جلسه به درخواست ايران و به دنبال اعتراض ايران تشکيل شده است.
معاون وزير خارجه همچنين اظهار داشت: اينکه از اين به بعد چگونه حرکت کنيم تصميم گيري با هيأت نظارت است و در کميسيون مشترک برجام نگرانيهايمان را ثبت کرديم و آنها از نگرانيهاي ما مطلع باشند و اينکه اجراي قانون آيسا نقض برجام خواهد بود که اين را کميسيون تأييد کرد که اگر آمريکاييها آيسا را اجرا کنند، نقض برجام است.
وي خاطرنشان کرد: نظرات هيأت نظارت در کميسيون برجام تامين شده و ما به هيأت نظارت گزارش خواهيم داد و تصميم گيري درباره ادامه مسير با هيأت نظارت است.
* صدا و سيما دبه کرد
عراقچي در پاسخ به سوال خبرنگار ديگري درباره لغو حضورش در برنامه «متن؛ حاشيه» که قرار بود شنبه شب در آستانه يک سالگي اجراي برجام باشد، عنوان کرد: دوستان صدا و سيما مدتها متقاضي حضور من در صدا و سيما بودند و چهارشنبه شب که رسيدم حداقل از سه شبکه درخواست کردند که در جلسهاي براي گفتوگو حاضر شوم و خود آنها پيشنهاد کردند و شرايط را خودشان عنوان کردند که فقط شما هستيد و مهمان ديگري نداريم و من قبول کردم.
وي افزود: ديروز ظهر تماس گرفتند که شرايط عوض شده و به نظر من موضوع پيچيدهاي نبود. صدا و سيما يک قراري با من گذاشت و بعد هم دبه کرد.
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي با بيان اينکه موضوع مهمي نيست، خاطرنشان کرد: درباره مسائل سياست داخلي خيلي وارد نميشوم. مهم اين بود که اين صحبتها گفته شود، البته اگر در صدا و سيما براي جمع بزرگتري گفته ميشد کار بهتر بود در هيچ جاي دنيا اين گونه نيست که يک مقام رسمي را در حالي که ميخواهد گزارش کار خود را ارائه کند، در کنار يک منتقد بنشانند.
وي افزود: ما از مناظره ابايي نداريم و مشکلي نداريم. من از ابتداي مذاکرات هستهاي در جلسات خصوصي با منتقدان و غيرمنتقدان صحبت کردهام و در وزارت خارجه جلسات زيادي با منتقدان برگزار شد. البته برخي از آقايان هيچ وقت تشريف نياوردند، اما در کل جلسات مفيدي بود و استفاده کرديم.
عراقچي افزود: معتقدم وقتي سربازي بر ميگردد به خانه و ميخواهد گزارش کار بدهد، گذاشتن آن در کنار يک منتقد کار قشنگي نيست.
*رئيس جمهور آمريکا متعهد است
معاون ظريف در پاسخ به سؤال ديگري مبني بر اينکه گفته ميشود آمريکاييها در کميسيون مشترک برجام در خصوص آيسا قول شفاهي دادهاند؟ گفت: اينکه يک کلمه را از جايي ميگيرند و روي آن داستان پردازي ميشود، کار درستي نيست. آمريکاييها قانون آيسا را به خاطر برجام متوقف و بلااثر کردند و وقتي کنگره تمديد کرد بلافاصله بلااثر کردند و از نظر قوانين آمريکا الان دستور رئيس جمهور که به وزير خارجه تفويض شده که قانون آيسا را بلااثر کند.
وي ادامه داد: اصلا بحث قول نبود، در عمل قانون را متوقف کردند و طبق برجام هم متعهد هستند اين را متوقف کنند. رئيس جمهور آمريکا متعهد است و فرقي نميکند چه کسي باشد. رئيس جمهور آمريکا طبق برجام متعهد است قوانين هستهاي کنگره مربوط به ايران را «ويو» متوقف و بلااثر کند و به آن ادامه دهد. چه اوباما و يا رئيسجمهور بعدي آمريکا اگر «ويو» را انجام ندهد، نقض فاحش مرتکب شده است. الان هيچ تحريمي برنگشته است. آمريکاييها در عمل جلوي آن را گرفتهاند.
*هيچ پولي در هيچ جايي نيست که به خاطر برجام همچنان مسدود باشد
معاون وزير خارجه در ادامه اين نشست و در پاسخ به سؤال ديگري درباره اينکه در پي اجراي برجام تا الان چه مقدار پول آزاد و در کجا هزينه شده است؟ با بيان اينکه بانک مرکزي بايد در اين زمينه پاسخ دهد، اظهار داشت: تا قبل از اجرايي شدن برجام در حدود 12 ميليارد دلار از داراييهاي ايران آزاد شد و بعد از برجام نيز همه داراييهاي فريز شده يا مسدود شده ايران آزاد و در دسترس بانک مرکزي قرار گرفت.
وي ادامه داد: اگر منظور در دسترس بودن داراييهايمان است بايد بگويم همه آنها در دسترس است. هيچ جايي نيست که بانک مرکزي به ما گزارش داده باشد پولهاي من در فلان حساب که قرار بوده آزاد شود، آزاد نشده است.
عراقچي افزود: جاهايي بوده که برجام پولها را آزاد کرده، ولي به خاطر مشکلاتي که با روابط دوجانبه ما با آن کشور مربوط ميشده و ما مقداري از پولها را به علت خاصي در کشوري گذاشته بوديم، الان بعد از برجام ميخواهيم پولها را برگردانيم. دوستان شايد سختشان است و يا انتظاراتي دارند. هيچ پولي در هيچ جايي نيست که به خاطر برجام همچنان مسدود باشد. همه پولهاي بانک مرکزي در اختيار بانک مرکزي هست. اينکه ميزان و مبلغش چقدر باشد، خودشان بايد گزارش بدهند.
معاون ظريف اضافه کرد: بيش از هشتاد هزار السي و حواله بانکي و حوالههاي مختلف را بانک مرکزي در يک سال گذشته انجام داده و حدود 26 ميليارد دلار بانک مرکزي در اشکال مختلف جابجا کرده است و اين نشان ميدهد سيستم در حال کار است و مانع برجامي وجود ندارد. البته موانع ديگر هست و سختيها وجود دارد، بدعهدي و سياستهاي تاخيري آمريکا و بدقلقي هم وجود دارد که با آن مقابله شده و ميشود.
*برجام دليلي بر دوستي ايران و آمريکا نيست
عضو ارشد تيم مذاکره کننده هستهاي در پاسخ به سؤال ديگري عنوان کرد: اينکه کنگره يا دولت بعدي آمريکا اقدامي عليه ايران انجام دهد يا قانوني عليه ايران وضع کنند و به اقدامات خصمانه خود ادامه دهند، کاملا محتمل است و بايد انتظار آن را داشته باشيم. اگر نباشد بايد ترديد کرد.
وي با اشاره به تمديد وضعيت اضطراري عليه ايران توسط اوباما افزود: برخي رسانهها تمديد وضعيت اضطراري از سوي دولت آمريکا را خلاف برجام خواندند. اتفاقا اگر تمديد نميکرد بايد به برجام مشکوک ميشديم اگر دشمنيهايش را ادامه نميداد، بايد مشکوک ميشديم.
معاون وزير خارجه اضافه کرد: برجام فقط يکي از موضوعات بين ايران و شش کشور را مديريت و حل و فصل کرده است. برجام دليلي بر دوستي ما با آمريکا نيست و نخواهد بود. ما به واسطه برجام با آمريکا دوست و شريک نشديم و آنها به سياستهاي خصمانه خود ادامه خواهند داد. اگر به اين سياستها ادامه ندادند، از من سؤال کنيد که چه شده است.
وي گفت: دوستان به گونهاي سوال ميکنند که انگار اشتياق داشتند بر اثر برجام همه مشکلات با آمريکا حل شود و حالا که حل نشده شاکي هستند. از نظر ما خصومت آمريکا ادامه دارد و خواهد داشت و بايد منتظر بود.
عراقچي تصريح کرد: قدم قدم بايد با سياستها و خصومتهايشان مقابله کرد و ما در وزارت خارجه محکم در برابر همه اينها خواهيم ايستاد و مشکلات کشور را سعي خواهيم کرد حل کنيم و بايد در برابر خصومتهاي آمريکا، رئيس جمهور بعدي و کنگره بايستيم و با وحدت ملي جلوي آنها بايستيم.
*صفحات سوخت هم جزو 300 کيلو محاسبه نميشوند
خبرنگاري از عراقچي درباره گزارش رسانههاي غربي در خصوص رسوبات اورانيوم باقي مانده در لولهها سؤال کرد که وي اظهار داشت: خواهش دارم رسانهها مطالب را کمتر در منابع غربي رصد کنند و به وال استريت ژورنال و ... اعتماد نکنند. هر جا آمريکاييها عقب رفتند در يکي از نشرياتشان يک تکه انداخته و رجزي خواندند که مبناي قضاوت و تصميمگيري براي خيليها در داخل شد.
وي خاطرنشان کرد: يکي از کارهاي خوبي که دوستان ما در سازمان انرژي اتمي در مذاکرات کارشناسي با 1+5 حل کرده و جا انداختند نحوه محاسبه 300 کيلو از ذخاير اورانيوم ايران بود. طبق برجام ذخاير اورانيوم برجام سالانه در هر فرم و شکلي بايد 300 کيلو باشد، در طول اجرا ما با دو مشکل مواجه شديم، يکي اينکه آژانس ميگفت مواد غني شده در هر شکلي ملاک است بنابراين اورانيومي که در لولهها رسوب کرده بايد جزو 300 کيلو ذخاير ايران محاسبه شود و طبق بازرسي آژانس حدود 118 تا 120 کيلو رسوبات در لولهها که عمدتا در تاسيسات اصفهان بود، محاسبه شد.
وي ادامه داد: البته آژانس بعدا اين را اصلاح کرد و عنوان کرد که صد کيلو است. اين موضوع مذاکره ما و 1+5 در سطح کارشناسي بود و نهايت در کميسيون مشترک توافق کرديم که اين صد کيلو با تمهيداتي جزو مواد غني شده ايران نيست. يعني100 کيلو از 300 کيلو آزاد شد و الان 200 کيلو داريم؛ ولي 100 کيلويي که آژانس به خاطر رسوبات جزو ذخاير ما حساب ميکرد، آزاد شد و فضاي غني سازي بزرگي جلوي ما باز شد.
عراقچي ادامه داد: بنابراين صفحات سوخت از محاسبه 300 کيلو نيز جدا شد و فضاي تنفسي خوبي جلوي 300 کيلو باز شده است و صفحات سوخت جزو 300 کيلو به حساب نميآيد. رسوبات داخل لولهها نيز با تمهيداتي خارج خواهند شد، اما جزو ذخاير اورانيوم ما محاسبه نميشود.
*برجام کار خودش را کرده است/در سياست هيچ روزي روز آرامش نخواهد بود
اين ديپلمات عاليرتبه کشورمان در پاسخ به سؤال ديگري مبني بر اينکه آيا به نظر شما قسمت سخت برجام گذشته و يا اينکه شرايط سخت هنوز پيش رو است؟ بيان کرد: برجام کار خودش را کرده است و هم در بعد سياسي و هم تحريمها و هم در بحث هستهاي کارهايي که بايد انجام ميداده، انجام داده است.
وي ادامه داد: در بحث تحريمها گشايشهايي که بايد ميشده، شده است. حالا در اثربخشي رفع تحريمها چگونه بود، بحث ديگري است.
وي افزود: اينکه در آينده با چه شرايطي مواجه خواهيم بود، بهر حال در سياست هيچ روزي روز آرامش نخواهد بود، چالشها و درگيريها و موضوعات مختلف و ... وجود دارد.
معاون وزير خارجه ادامه داد: تا جمهوري اسلامي ايران، جمهوري اسلامي است و معتقد به اصول و ارزشهاي خود است و بر آنها پايبندي و مقاومت ميکند، هر روز با اين چالشها مواجه خواهد بود و ما بايد براي مقابله با اين چالشها آماده باشيم.
* مذاکرهاي که با اوفک انجام شد
خبرنگار ديگري از عراقچي درباره نامههايي که از سوي وزارت خارجه و خزانهداري آمريکا قبلا ارسال ميشد و اعتبار اين نامهها در دولت جديد آمريکا سوال کرد که وي گفت: بستگي دارد با مشکلي مواجه شويم يا نه، تا الان ميتوانم بگويم اکثر مشکلات عمدهاي که داشتيم مرتفع شده است.
وي با بيان اينکه يکي از مشکلاتي که با آمريکاييها داشتيم در بحث بازگشت احتمالي تحريمها و اينکه چه شرايطي بر بدهيهاي ايران حاکم خواهد شد بود بود، گفت: ما در طول ماههاي گذشته يکي از بحثهايي که با بانکهاي بزرگ و و بنگاههاي بيمه و خطوط اعتباري داشتيم که اگر تحريمها برگردد سر جاي خودش چه بلايي بر سر اين خطوط اعتباري و يا وامهايي که به ايران داده شده و يا پروژههايي که بسته شده ميآمد.
وي گفت: تا دو سه هفته پيش موضع اوفک اين بود که ايران بايد همه بدهيها را پرداخت کند که اين کاملا ناشدني بود. حدود 60 الي 70 ميليارد دلار اعتبارات اختصاص يافته بود که به خاطر حل نشدن اين موضوع بلاتکليف مانده بود. ما حدود يک سال مذاکره کرديم تا اينکه دو سه هفته پيش در نهايت اوفک پاسخ داد و قبول کرد که اگر چنين اتفاقي بيفتد و تحريمها بازگردد بدهيها، طبق جدول زماني خودش پرداخت شود. مانع بسيار بزرگي بر سر خطوط اعتباري بود.
* تمامي درآمد ناشي از فروش نفت قابل دسترسي و وصول است
معاون وزير خارجه در پاسخ به سؤال ديگري درباره اظهارات بروجردي رئيس کميسيون امنيت ملي در خصوص عدم بازگشت پول نفت و انتقال پول کارمندان سفارتخانهها با چمدان اظهار داشت: تمامي درآمد ناشي از فروش نفت الان قابل دسترسي و وصول است و در حسابهاي وزارت نفت و بانک مرکزي منتقل ميشود و در 9 ماه گذشته 29 ميليارد دلار درآمد نفتي داشتيم.
وي ادامه داد: اکثر سفارتخانهها الان براي نقل و انتقال پول از طريق تبادلات بانکي و يا حوالههاي بانکي اقدام ميکنند، البته بعضي کشورها به خاطر سيستم بانکي کشور مقصد در آمريکاي لاتين و آفريقا به دليل استفاده سيستم بانکيشان از دلار، هنوز چنين امکاني برايشان فراهم نشده است و البته اولويت ما هم اين موضوع نبوده است. من پيش از اين گفتم در حوزه بانکي و مالي هنوز همه چيز به شکل عادي برنگشته و اغلب موانع بر سر راه، غير برجامي است.
وي ادامه داد: انتقال پول به برخي سفارتخانهها از راههاي مختلفي است و لزوما چمداني نيست، ولي اگر لازم باشد با چمدان هم ميفرستيم. بهرحال اگر سفارتخانهاي در ته آمريکاي لاتين باشد از راههاي ديگر استفاده ميکنيم و ما سفارتخانههايمان را لنگ نميگذاريم.
*هنوز بانکهاي بزرگ با ايران کار نميکنند
معاون وزير خارجه خاطرنشان کرد: هنوز بانکهاي بزرگ با ايران کار نميکنند يکي دو تا الان کار ميکنند. هيچ جا در بن بست نيست و هر چه وضعيت اقتصادي کشور بهتر شود، ورود بانکها و شرکتهاي بزرگ بيشتر خواهد شد.
معاون وزير خارجه گفت: ما اميدواريم با وجود قراردادهايي مثل بويينگ و ايرباس که اساسا با اين قراردادها ديوار بي اعتمادي شکست، بانکهاي بزرگ اروپايي نيز به کار کردن با ايران روي بياورند. وقتي بويينگ و ايرباس با ايران کار ميکنند و ديگر مشکلات بانکي، بازگشت پذيري تحريمها و ترامپ را ندارند يک اطميناني را به بازار ميدهد. اميدوارم ما اين اطمينان را در داخل از بين نبريم.
عراقچي تاکيد کرد: ما بايد فضاي سازنده را براي سرمايهگذاران خارجي در داخل ايجاد کنيم. در نامه مقام معظم رهبري يکي از شروط مهم اين است که اگر طرف مقابل ما بگويد که ساختار تحريمها سرجايش است اين نقض برجام است. حتي ذکر اين عبارت هم نقض برجام است، اما در داخل مرتب اين را عنوان ميکنيم. خيليها ميگويند تحريمها برداشته نشده است و ساختار سرجايش است و سرمايهگذاران خارجي با مشاهده اين فضا از حضور در داخل ايران خودداري ميکنند.
وي گفت: بايد کمک کنيم فضاي رواني لازم براي کساني که ميخواهند با ايران کار اقتصادي کنند، بيشتر از گذشته فراهم شود.
* مذاکرات هستهاي نشان داد که آمريکا هيچ غلطي نميتواند بکند
خبرنگاري به مثلث مخالف برجام شامل سه ضلع اسرائيل و محافظهکاران آمريکايي، برخي کشورهاي عربي و مخالفان داخلي اشاره کرد و گفت چه منافع اقتصادي براي گروه سوم وجود دارد که تلاش ميکنند برجام را زمين بزنند؟ و نظر عراقچي را جويا شد که وي با بيان اينکه اين مثلث را قبول ندارم، افزود: مثلث آمريکا، رژيم صهيونيستي و کشورهاي عربي جاي خودش است. در اکثر مخالفان داخلي صداقت، دغدغه و نگرانيهايي وجود دارد که ما نيز بايد به عنوان مسئول و مذاکره کننده بايد پاسخگو باشيم.
وي خاطرنشان کرد: از گروههاي مختلف سياسي در اين عرصه خواهش ميکنم جانب انصاف را رعايت کنند و اگر انصاف را رعايت نميکنند، حداقل واقعيات را بيان کنند و دروغ نگويند. اخيرا کار به جاهايي رسيده که مسائل واقعي را انکار ميکنند. چندي پيش يکي از رسانهها مدعي شده بود که حتي يک کيلوگرم کيک زرد وارد ايران نشده، در حالي که بعد از برجام بيش از 200 تن کيک زرد وارد کشور شده است.
عراقچي به مثال ديگري اشاره کرد و گفت: اوباما مدعي است پيروزي آمريکا در برجام اين است که بدون شليک يک گلوله برنامه هستهاي تسليحاتي ايران را متوقف کرده است. بارها هم من گفته بودم که اگر آقاي اوباما اين را به عنوان دستاورد خود تلقي ميکند عيبي ندارد ما حاضر هستيم به او بدهيم. چون برنامه نظامي هستهاي و بمب اتمي در کار نبوده است و ما طبق فتواي رهبري حرام ميدانيم. برد آمريکا اين است که جلوي چيزي که نداشتيم را گرفته و در ازاي آن امتيازاتي را داده است.
وي خاطرنشان کرد: اين را يکي ديگر از رسانهها که بزرگترين داعيه ضد آمريکايي بودن است، تيتر زد که منتقد آمريکا با افتخار اعلام کرد بدون شليک گلوله برنامه هستهاي ايران را متوقف کرديم. اوباما گفته هستهاي تسليحاتي. حال اين دروغ را اوباما گفته بايد بشود تيتر روزنامه ما؟
معاون وزير خارجه گفت: آمريکا نتوانست غني سازي ما را متوقف کند. مذاکرات هستهاي نشان داد که آمريکا هيچ غلطي نميتواند بکند بعد ما به دروغ تيتر بزنيم.
وي گفت: بحثهاي داخلي را نبايد به منافع ملي و ارزشهاي انقلاب اولويت بدهيم. اي کاش برجام همچنان يک موضوع ملي باقي ميماند و به موضوع فروملي و جناحي تبديل نميشد. اميدواريم برجام يک موضوع ملي باقي بماند.
انتهاي پيام/ن