به گزارش هفت چشمه به نقل از شبکه اطلاع رساني راه دانا؛ حسن روحاني رئيس جمهور کشورمان صبح امروز با حضور در هشتمين جشنواره بين‌المللي فارابي که در سالن اجلاس سران برگزار شد، اظهار داشت: خوشحالم در جمع شما پژوهشگران و نويسندگاني که در زمينه علوم انساني و اسلامي تلاش کرده‌ايد و مي‌کنيد و جشنواره فارابي همواره به عنوان تجليل و تکريم از صاحبنظران علوم انساني و اسلامي چه فرهيختگان داخلي و چه آناني که راجع به اسلام و ايران و انقلاب در خارج از کشور تلاش مي‌کنند.
وي افزود: در ايام پيروزي انقلاب اسلامي و جشن سالگرد آن هستيم و وارد سي و نهمين سال از پيروزي انقلاب اسلامي شده‌ايم. هنوز هم از صاحبنظران درخواست مي‌کنم انقلاب اسلامي را بازخواني و تحليل کنند که چطور و چگونه در يک عصر دو اردوگاهي در دوران جنگ سرد ملتي که به هيچ‌يک از دو اردوگاه تکيه نکرد توانست بزرگترين انقلاب مردمي را به پيروزي برساند.
رئيس جمهور ادامه داد: امام به عنوان راهبر اين انقلاب، مرجع تقليد چگونه توانست اين انقلاب بزرگ را به پيروزي برساند؟ در ابعاد مختلف اين مسئله مي‌توان سخن گفت ما من مي‌خواهم به يک نکته مهم اشاره کنم که اگر مردم‌شناسي دقيق امام نبود و اگر امام قضاوتي که نسبت به جامعه‌شناسي ايران روانشناسي اجتماعي ايراني داشت، دقيق نبود، انقلاب به پيروزي نمي‌رسيد.
روحاني تصريح کرد: امام خميني نسبت به وحدت، انسجام و قدرت مردم انديشه و نظري داشت که شايد در آغاز تعداد، انگشت‌شماري از صاحبنظران با او همراه بودند. همه مي‌گفتند اگر مردم با دست خالي در برابر يک قدرت بزرگ منطقه‌اي و با پشتيباني تقريبا همه قدرت‌هاي بزرگ جهاني آن هم بدون سلاح، بدون امکانات و بدون تشکيلات منظم حزبي مي‌توانند پيروز شوند.
وي افزود: مي‌گفتند مگر مي‌شود مردم را از طريق مساجد و حسينيه‌ها، از طريق اعلاميه، نوار، کتاب و سخنراني‌ها به خيابان‌ها کشاند! و اين مردم بتوانند در برابر يک قدرت استبدادي و تا دندان مسلح پيروز شوند.
رئيس جمهور با بيان اينکه سال 41 مبداء نهضت اسلامي در انجمن‌هاي ايالتي و ولايتي بود، گفت: البته اواخر همان سال نيز نهضت اسلامي شروع شد که سال 42 با 15 خرداد خود اوج اين نهضت بود. سال 43 به معناي حرکت ضداستعماري اين نهضت بود و آن هم در ماجراي کاپيتولاسيون و تبعيد حضرت امام به ترکيه و سپس عراق بود.
روحاني با بيان اينکه ما در تمامي اين مقاطع به قدرت مردم ايمان داشت، گفت: بيشتر اين به ذهن مي‌آمد که امام بر مبناي ايمان و اعتقادش به خدا و توکل به صحنه آمد که اصل نيز همان است و همه قدرتها آنجاست و دلهاي مردم و گردش افکار مردم نيز به دست اوست.
وي خاطرنشان کرد: اين نظر درستي است اما در عين حال امام به مردم و قدرت مردم باور داشت، آيا از لحاظ علوم اجتماعي، روانشناسي، جامعه‌شناختي اين مسئله را تحليل کرده‌ايم؟ چه چيزي باعث شد که يک ملت بزرگ بتواند در برابر همه قدرتها پيروز شود؟
روحاني تأکيد کرد: بنده در اينجا مي‌خواهم بار سنگين مسئوليت دانشمندان علوم انساني و اسلامي را تذکر دهم زيرا آنها هستند که بايد انقلاب را بازخواني کنند، ابعاد مختلف اين انقلاب شکوهمند و بزرگ را تبيين و تفسير کنند. حتي اگر بگوييم علم تنها به هدف شناخت است نه تغيير، حتي اگر اين نظريه را بپذيريم که علم در پي شناخت واقعيت‌ها و حقيقت‌ها است و نه بيشتر، باز هم بايد اين واقعه انقلاب را به خوبي بشناسيم و تفسير کنيم.
وي تصريح کرد: همچنين اگر بناست علم و دانش در پي تغيير باشد و اين تغيير است که مي‌تواند حتي واقعيت‌ها را براي ما به خوبي تبيين و تفسير کند و يا اگر يک قدم بالاتر از ديد اسلامي به علوم انساني نگاه کنيم که وظيفه آن تنها شناخت و تغيير نيست بلکه هدايت و تعالي انسان‌ها و جامعه است، چون اگر بعد ديني و اسلامي را کنار بگذاريم شايد وظيفه علوم بيشتر منحصر شود در شناخت و تغيير اما وقتي به بعد اسلامي نگاه مي‌کنيم مسئله هدايت و تعالي جامعه نه تنها مسائل توصيفي که بعد ما ناچاريم به مسائل تجويزي بپردازيم.
رئيس‌جمهور تأکيد کرد: همانگونه که يک طبيب تنها در پي شناخت عدم تعادل مزاج يک بيمار نيست و در پي تنها شناختن بيماري و عامل بيماري و درد نيست و در فکر راه و نسخه درمان و معالجه او تا بازگشتش به تعادل کامل است علم هم در تمام زمينه‌ها اين وظيفه مهم و بزرگ و همچنين عالمان و فرهيختگان اين رسالت سنگين را بر دوش دارند. البته شايد برخي علوم انساني کمتر بتوانند در اين راستا قدم بردارند. آنکه به ادبيات يک زبان مي‌پردازد علي‌الظاهر نمي‌تواند نسخه تعالي جامعه را بپيچد اما در عين حال از طريق آن ادبيات و زبان است که دريچه‌اي به سمت دستيابي به فرهنگ واقعي ملت‌ها باز مي‌شود و آن فرهنگ است که عامل حرکت ملت‌ها و جوامع خواهد شد.
روحاني ادامه داد: در تمام علوم انساني و اسلامي به غير از بخش بنيادي آن بايد به فکر کاربردي آن هم باشيم، امروز در جامعه ما ده‌ها مشکل بزرگ وجود دارد که من از شما مي‌پرسم براي حل اين مشکلات بزرگ آيا فقط علوم تجربي، فني، پايه مي‌توانند راه درمان باشند يا بيشترين باور مسئوليت بر دوش عالمان علوم انساني و اسلامي است.
وي افزود: مشکل اقتصاد جامعه را چه کساني بايد حل کنند، چه کساني بايد شرايط اقتصادي جامعه را تبيين کنند؟ و مگر امروز يکي از مشکلات بزرگ ما مسئله اقتصاد نيست، مسئله رشد و رونق اقتصادي نيست، خروج از رکود نيست، علم مديريت بر دوش کدام رشته‌ها است. مگر اين علوم انساني نيست که بار مسئوليت سياست‌گذاري و شيوه سياست‌گذاري و چهارچوب سياست‌گذاري و مديريت جامعه را بر دوش دارد. حتي اگر از اقتصاد و تحول اداري و تحول در سيستم بانکي که امروز يک مشکل بزرگ در جامعه ما است بگذريم و به مسائلي نگاه کنيم که به ظاهر صرفا با ديگر علوم آنها قابل حل و فصل است باز هم بايد به اين نکته توجه کنيم که علوم انساني نقش بسيار تأثيرگذاري خواهد داشت.
رئيس‌جمهور گفت: اگر ما مشکل سلامت در جامعه داريم و تحول سلامت را خواهانيم آغازش از فرهنگ سلامت است و اين فرهنگ سلامت بر دوش پزشکي نيست، پزشکي درد را مي‌شناسد و درمان مي‌کند اما فرهنگ سلامت، بارش بر دوش همه است، ايجاد فرهنگ کار بر عهده کيست؟ وجدان کاري را چه کساني بايد به وجود آورند؟ بار سنگيني بر دوش انديشمندان علوم انساني است.
روحاني اضافه کرد: اگر ما مشکل آب داريم و بايد اين معضل را حل و فصل کنيم، و منابع آبي را درست مديريت کنيم و شيوه‌هاي جديد آبياري را بياموزيم که همه اين‌ها درست است، همچنين از ذخيره آبي درست استفاده کنيم، از منابع جديد آبي بايد براي رفاه مردم بهره بجوييم اما بدون فرهنگ صحيح براي مصرف آب و مديريت آب ما مي‌توانيم مشکل آب را حل کنيم؟ حتي اگر تحول در علوم کشت را خواهانيم بدون ايجاد فرهنگ لازم در کشاورزان عزيزمان مي‌توانيم اين تغيير الگوي کشت يا الگوي مصرف را در جامعه به وجود آوريم؟ و اگر محيط زيست ما امروز در غرب، جنوب و شرق کشور مردم ما را گرفتار ريزگردها و آلودگي هوا خاک و آب قرار داده که راه حل‌هاي علمي دارد و بايد به آن بپردازيم ما بايد مصرف انرژيمان متعادل شود، جامعه ما بايد از منابع سوختي سالم استفاده کند.
وي تأکيد کرد: همچنين بايد صنعت ما متحول شود که همه اين موارد درست است و بايد بتوانيم بيابان‌زدايي و کنترل کنيم منابعي که اين همه ريزگردها را به جامعه و شهرهايمان مي‌کشانند، اما در مسئله محيط زيست بدون تغيير فرهنگ جامعه، اهميت مسئله محيط زيست و مراقبت مردم، سبک زندگي، کنارگذاشتن وسيله شخصي در حد اکثر زمان و استفاده حداکثري از وسايل عمومي مي‌توانيم مسئله را حل و فصل کنيم پس کمتر موضوع و مسئله‌اي شما پيدا مي‌کنيد که براي حل معضلات و مشکلات علوم انساني بار مسئوليت سنگين بر دوش نداشته باشد.
رئيس‌جمهور با تأکيد بر اينکه بالاتر از سرمايه اجتماعي سرمايه‌اي نداريم، گفت: همه اين سرمايه‌هاي مادي که در جامعه مي‌شماريم اگر در جامعه اعتماد بين مردم وجود نداشته باشد و اگر مردم به حکومت اعتماد نداشته باشند و بالعکس و اگر سرمايه اجتماعي نباشد آيا سنگ روي سنگ بند مي‌شود؟
روحاني تصريح کرد: در اين وضعيت مگر مي‌شود جامعه را اداره کرد؟ مگر مي‌شود مردم احساس امنيت کنند؟ مگر مي‌شود مردم احساس آرامش کنند؟ اگر شما صبح به سر کار مي‌رويد به همان اندازه است که اعتماد به سرمايه اجتماعي داريد. از اينکه از شب گذشته تا صبح قانون عوض نشده است. حاکمان جامعه شما خواب‌نما نمي‌شوند و به همان نسبت اعتماد داريد که حاکمان جامعه شما متکي به علم، خرد و مشورت هستند و شبانگاه تصميم فردي نمي‌گيرند.
وي با بيان اينکه اساس زندگي ما بر مبناي سرمايه اجتماعي است، گفت: اگر اين سرمايه اجتماعي آسيب ببيند چه کسي مسئول است و اگر بخواهد تقويت شود بار سنگين آن بر دوش کيست؟ قواعد بازي سياسي، تبيين و تشريح آن و اقناع مردم بر دوش کيست؟ بر دوش عالمان فيزيک است يا عالمان علوم انساني؟
رئيس‌جمهور در ادامه اظهار داشت: اگر بنا باشد در جامعه، قواعد بازي مراعات نشود و اگر فرهيختگان نتوانند افکار صحيح را به مردم منتقل و آنان را قانع کنند، همين وضعي پيش مي‌آيد که شما امروز در آمريکا مشاهده مي کنيد.
روحاني افزود: امروز در پيش روي فرهيختگان در آمريکا اين سوال است که چطور با داشتن اين همه ابزار تبليغاتي و ارتباطي، اين همه دانشگاه و فرهيخته چطور نتوانستند افکار عمومي مردم خود را قانع کنند. اين بار بر دوش کيست؟
وي در ادامه پيرامون برگزاري انتخابات در جمهوري اسلامي گفت: انتخابات به عنوان افتخار انقلاب اسلامي ماست و ما خوشحاليم که در طول 38 سال حداقل 34 انتخابات برگزار کرديم. يکي از افتخارات اين انقلاب، نو بودن و جوان بودن آن، انتخابات است.
رئيس‌جمهور تصريح کرد: امام خميني که در همان روز اول به ايران آمد و در بهشت زهرا سخنراني کرد، به ما گفت که پدران ما نمي‌توانند راجع به سرنوشت ما تصميم بگيرند. ما خودمان بايد براي خودمان تصميم بگيريم.
روحاني با بيان اينکه ما در کشور سالي يکبار و حداقل دو سال يکبار پاي صندوق انتخابات مي‌رويم، گفت: مگر مي‌شود پاي صندوق انتخابات رفت، بدون اخلاق. مگر مي‌شود پاي صندوق انتخابات رفت، بدون مراعات قواعد بازي. اين بار بر دوش کيست؟ بر دوش شما فرهيختگان و عالمان علوم انساني و اسلامي است.
روحاني ادامه داد: گاهي فکر مي‌کنيم در دنياي صنعتي امروز، در دنياي پيشرفته و دنياي ارتباطات امروز همه چيز در اختيار علوم و فناوري سخت‌افزار و علوم پايه است در حالي که همواره بار مسئوليت بر دوش علوم انساني و اسلامي است.
رئيس جمهور تصريح کرد: از همه صاحبنظران و پژوهشگران مي‌خواهم که هم انقلاب را بازخواني کنيد و هم براي اصلاح جامعه تلاش کنيم و هم بپذيريم تنها مسئوليت علم، شناخت نيست بلکه بالاتر است.
وي با بيان اينکه علم براي تحول، تغيير و تعالي جامعه است، گفت: علم بايد پايه و سکويي باشد. ما مي‌بينيم علوم پايه سکويي است براي علوم ديگر و براي تحول در جامعه. آنچه وظيفه ماست تحول، تعالي و سيرورت جامعه است و آنچه من از قرآن مي‌فهمم هدف نهايي فلاح است.
روحاني در ادامه خاطرنشان کرد: تقوا هم که يکي از مقصدهاي بزرگ در دين است، سکويي براي رسيدن به فلاح است. فلاح آن زماني صورت مي‌گيرد که همه دانه‌ها در روح، ذهن و جان انسان شکافته شود. آن وقت که استعدادها شکافته شود، فلاح رخ مي‌دهد.
رئيس جمهور در پايان اظهار داشت: فلاح به معناي حرکت و تحول است و آن که بذرهايي که خداوند در روح ما به وديعه نهاده بايد شکوفا شود تا ما به فلاح و رستگاري برسيم.
انتهاي پيام/